Theo khảo sát, tính toán của cơ quan chuyên môn, lượng rác thải trung bình hằng năm (giai đoạn 2019 - 2033) trên địa bàn thị trấn Hương Khê và 8 xã (Gia Phố, Phú Phong, Hương Xuân, Hương Thủy, Hương Vĩnh, Phú Gia, Hương Long, Hương Bình) khoảng 7.535 tấn (20,6 tấn/ngày). 

                                             ( Nhà máy xử lí rác thải Hương Khê - Hà Tĩnh )

Tuy nhiên, suốt những năm qua, trên địa bàn chưa có khu xử lý chất thải rắn theo tiêu chuẩn nên người dân thường xuyên mang rác vứt bừa bãi dọc các trục đường giao thông, nơi công cộng... Đặc biệt, trên tuyến đường mòn Hồ Chí Minh, một số đoạn rác chất thành đống, vừa gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, vừa làm mất mỹ quan. Vấn đề rác thải, ô nhiễm môi trường gây nhiều bức xúc trong Nhân dân, kéo dài trong nhiều năm.

Trước thực trạng đó, sau quá trình chuẩn bị, huyện Hương Khê đã có văn bản thông báo rộng rãi về việc triển khai thi công xây dựng khu xử lý chất thải rắn tập trung của huyện đến cán bộ, đảng viên và Nhân dân trên địa bàn; hoàn thiện các hồ sơ thủ tục theo quy định của pháp luật.

Vào cuối tháng 2/2022, dự án khu xử lý chất thải rắn tập trung huyện Hương Khê được triển khai xây dựng tại khoảnh 6, tiểu khu 208, xã Hương Thủy. Dự án do UBND huyện Hương Khê làm chủ đầu tư với quy mô diện tích 1,41 ha, tổng mức đầu tư 23,317 tỷ đồng. Nhà máy sử dụng công nghệ bằng lò đốt DCI -1000 do Công ty CP Đầu tư phát triển và xây dựng quốc tế cung cấp, được Viện Công nghệ môi trường thuộc Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam chấp thuận tại Văn bản số 449/VCNMT ngày 12/11/2021.

Theo đánh giá của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, ưu điểm của thiết bị lò đốt là sử dụng công nghệ khí hóa chất thải, đốt giải nhiệt tách bụi, lượng rác được đốt cháy hoàn toàn nên giảm thiểu mùi hôi; không phát sinh khí độc hại; tro xỉ được thu gom an toàn bằng cách làm nguội và vận chuyển về chôn tại hố 4 ngăn, bao bọc bởi lớp màng chống thấm HDPE.

Sau thời gian tập trung thi công, triển khai dự án, đến nay, các hạng mục quan trọng như: nhà trực, trạm cân, nhà điều hành, nhà phân loại rác, nhà đặt lò đốt, lắp đặt lò đốt, bể xử lý nước thải… cơ bản hoàn thành.

                   ( HTX Dịch vụ môi trương Đô Lương - Nghệ An là đơn vị thực hiện vận hành nhà máy )

Cùng với việc chỉ đạo hoàn thành dự án khu xử lý chất thải rắn tập trung, huyện Hương Khê đã tiến hành các quy trình, thủ tục, tổ chức mở thầu công khai để thuê đơn vị quản lý, vận hành khu xử lý chất thải rắn tập trung. HTX Dịch vụ môi trường Đô Lương (Nghệ An) là đơn vị trúng thầu, thực hiện vận hành nhà máy.

Về quy trình vận hành, rác thải sinh hoạt hằng ngày trên địa bàn được xe chuyên dụng thu gom và vận chuyển về khu xử lý. Sau phân loại, rác thải tái chế (bao gồm nhựa, kim loại, giấy bìa carton...) được nhập về các cơ sở thu mua phế liệu hoặc cơ sở tái chế. Rác thải dễ cháy (gồm các thành phần rác thải hữu cơ và vô cơ dễ cháy như: vải, da, túi nylon, cao su, gỗ,...) được chuyển về khu vực lò đốt. Rác vật liệu xây dựng (gồm gạch, đá, cát, sỏi, bê tông…) cùng với tro xỉ từ lò đốt mang đi chôn lấp. 

Các ô chôn lấp được thiết kế theo TCXDVN 261: 2001 áp dụng cho bãi chôn lấp hợp vệ sinh, sử dụng màng HDPE với chiều dày phù hợp, lớp màng này có độ bền trên 50 năm để lót đáy các hố chôn vật liệu xây dựng, tro xỉ. Nước mưa không chảy vào hố; nước rỉ rác phát sinh được đưa về khu xử lý riêng, không thải ra môi trường.

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Giám đốc Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng huyện Hương Khê cho biết: “Về cơ bản, các hạng mục của nhà máy đã hoàn thiện và sẽ cho vận hành thử trong tháng 6 này nhằm kiểm tra quy trình kỹ thuật, vận hành, hệ thống xử lý rác thải rắn trước khi đưa vào hoạt động chính thức. Nhà máy sẽ góp phần giải quyết được tình trạng rác thải, ô nhiễm môi trường, đặc biệt là trên địa bàn thị trấn và các xã phụ cận trong thời gian qua. Huyện sẽ phối hợp với HTX Dịch vụ môi trường Đô Lương (Nghệ An) quản lý, vận hành nhà máy hiệu quả, đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật theo quy định”.

                                                  ( Nhà máy xử lí rác thải và đường giao thông )

Việc đưa vào vận hành khu xử lý chất thải rắn tập trung huyện Hương Khê được đông đảo người dân trên địa bàn đồng tình. Điều này không chỉ giải quyết được vấn đề bức xúc diễn ra trong nhiều năm của huyện về thu gom, xử lý rác thải mà còn góp phần giúp địa phương thực hiện tiêu chí về môi trường trong xây dựng NTM. Anh Phan Hữu Ân - hộ dân sinh sống tại thị trấn Hương Khê cho biết: “Sau thời gian chờ đợi, dự án khu xử lý rác thải tập trung sắp đi vào hoạt động. Rác thải được thu gom, xử lý tập trung, người dân sẽ không còn phải chứng kiến cảnh rác đầy đường; môi trường, cảnh quan cũng sẽ xanh, sạch hơn. Chúng tôi mong muốn UBND huyện, các cơ quan quản lý sẽ thực hiện giám sát quy trình vận hành theo quy định, yêu cầu kỹ thuật nhằm đảm bảo cho nhà máy hoạt động hiệu quả, an toàn”.

Theo kế hoạch, dự án khu xử lý chất thải tập trung huyện Hương Khê sẽ được vận hành thử trong tháng 6/2023. Hiện nay, các công tác chuẩn bị đã cơ bản sẵn sàng, đáp ứng điều kiện theo quy định.